Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Zachełmie: Tak tu pięknie i spokojnie...

Michał Woźniak
Zachełmie to niewielka miejscowość letniskowa w środkowej części Pogórza Karkonoskiego, leżąca między Sobieszowem a Podgórzynem. Mogłoby się wydawać, że ta mała osada wśród zalesionych wzgórz, niezbyt wysokich jak na Karkonosze, rzadko przekraczających 600 m n.p.m., pozbawiona właściwie zabytków, nie ma nic do zaoferowania turystom...

Daleko stąd do prawie wszystkich najpopularniejszych miejsc w Karkonoszach, wędrujący w góry jako punkt wypadowy wolą wybierać inne miejscowości, na przykład Karpacz, Szklarską Porębę, Przesiekę czy Jagniątków. Ale Zachełmie to jedna z najbardziej urokliwych miejscowości w Karkonoszach. Należy do ostatnich osad, które oparły się wpływom masowej, komercyjnej turystyki i zachowały typowy dla dawnych podkarkonoskich miejscowości układ wsi pasterskiej, z zabudową malowniczo porozrzucaną na stokach wzgórz. Piękne położenie w połączeniu z ciszą i spokojem sprawia, że można tu wspaniale wypocząć, z dala od zgiełku karkonoskich kurortów i tłumnie odwiedzanych miejsc.

Dzieje Zachełmia niezbyt różnią się od historii innych pobliskich miejscowości. Osada została założona w czasie wojny trzydziestoletniej (na początku XVII w.) przez drwali. W latach 1650-1661 przybyła tu grupa czeskich protestantów – uchodźców religijnych, którzy znacznie przyczynili się do rozwoju wsi. Początkowo była to osada leśna, później ludność utrzymywała się z pasterstwa i tkactwa chałupniczego.

Zobacz też: Zapomniane zakątki Karkonoszy

Pod koniec XIX w. wieś zaczęła nabierać charakteru letniska. W tym czasie powstała też większość pensjonatów i gospód, zamienionych po II wojnie światowej na ośrodki wczasowe. Zbudowano nową szosę z Sosnowicy, która przyczyniła się do wzrostu liczby osób odwiedzających Zachełmie. Po wojnie Zachełmie, nazywane początkowo Szczęsnowem, zachowało charakter niewielkiego, leżącego na uboczu wczasowiska. W latach 1947-1953 w willi Pan Twardowski mieszkał znany kompozytor Ludomir Różycki (1884-1953), twórca wielu oper, baletów, poematów symfonicznych i koncertów. Jego imieniem nazwano przełęcz o wysokości 560 m n.p.m., znajdującą się na zachodnim krańcu miejscowości, w pobliżu domu, w którym mieszkał. Obecnie do Zachełmia należy również niewielki przysiółek Sosnowica, zwany potocznie Podzamczem, położony przy skrzyżowaniu szosy z Podgórzyna do Sobieszowa z drogą odchodzącą do Zachełmia. Do miejscowości można dojechać autobusami MZK z Jeleniej Góry i Cieplic.

Zobacz też:
Śnieżka - krótki poradnik dla początkujących

Okolice wsi należą do bardzo malowniczych, nadających się szczególnie na krótkie spacery, bez ściśle zaplanowanych tras przejścia. Gęsta sieć szlaków turystycznych w tym rejonie Pogórza Karkonoskiego oraz mnóstwo ścieżek i dróg pozwalają godzinami beztrosko wałęsać się po okolicznych lasach. Naturalne lasy mieszane regla dolnego, porastające wzgórza, sprawiają, że okolice Zachełmia są jesienią jednym z piękniejszych zakątków pogórza. Stoki wokół miejscowości są w znacznej części zajęte przez łąki i pastwiska, roztaczają się z nich ładne widoki na Kotlinę Jeleniogórską i grzbiet Karkonoszy. Okoliczne tereny to także raj dla rowerzystów, którzy mają do wyboru wiele widokowych ścieżek i dróg o zróżnicowanej skali trudności.

Spacerując wokół Zachełmia można przejść się czarnym szlakiem na zamek Chojnik. Trasa stanowi alternatywne w stosunku do szlaków wychodzących z Sobieszowa i nie mniej ciekawe dojście do ruin. Po drodze warto nieco zboczyć i wspiąć się na wierzchołek Rudzianek (576 m n.p.m.), gdzie znajduje się kilkumetrowej długości Czerwona Jaskinia, powstała po wyeksploatowaniu gniazda pegmatytów, oraz skałki z licznymi kociołkami wietrzeniowymi, z których rozpościera się ładna panorama Karkonoszy i leżącego u stóp Zachełmia. Również malownicza jest Dolina Choińca powyżej Podzamcza. W środkowej części przybiera ona charakter głęboko wciętego w podłoże, skalistego wąwozu, w górnych partiach natomiast rozszerza się, a potok wije się pośród łąk i pastwisk (Leśne Łąki). Najciekawszym fragmentem doliny prowadzi żółty szlak z Podgórzyna na Chojnik. Interesującym obiektem jest też grupa granitowych skał pomiędzy Zachełmiem a Przesieką i Podgórzynem Górnym, na południowych i południowo-wschodnich stokach Przesieckiej Góry. Skałki wyrastają z północnego zbocza doliny potoku Czerwień, tuż przed jego ujściem do Podgórnej, tworząc miejscami kilkunastometrowej wysokości urwiska oraz małe labirynty skalne. Dawniej były dość popularne, nosiły nawet nazwę „Podgórzyńskiego Raju”. Obecnie znane są tylko miejscowym i trudno do nich dojść. Przez niewielki fragment grupy skalnej przechodzi czarny szlak z Zachełmia do Podgórzyna Górnego.

Na koniec warto dodać, że okoliczne lasy obfitują w lecie w jagody i maliny, jesienią natomiast można w nich znaleźć mnóstwo orzechów laskowych i grzybów. I to też jest powód, dla którego warto tu przyjechać.

Poczytaj o skarbach Sudetów w naszym PRZEWODNIKU SUDECKIM

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na wroclaw.naszemiasto.pl Nasze Miasto