Zamek Gryf. Historyczna perełka na mapie Dolnego Śląska wciąż niezbadana

Zamek Gryf w Proszówce to miejsce tajemnicze i nigdy nie zbadane. Od czasu do czasu odbywały się tutaj spacery z przewodnikiem trwające kilkadziesiąt minut, podczas których uczestnicy poznawali historię tego miejsca. Na chwilę obecną miejsce to jest zamknięte dla turystów, a na teren ruin warowni wkroczyli archeolodzy i historycy, aby bliżej przyjrzeć się sekretom zamku.

Grupa Eksploracyjna Miesięcznika Odkrywca przy współpracy z Muzeum Regionalnym w Lubaniu, przeprowadziła skaning laserowy oraz użyli georadaru, aby zapoznać się ze specyfiką Zamku Gryf.

- Studnia na zamku dolnym od dziesięcioleci stanowiła zagadkę. W pierwszej połowie XVIII wieku opisywano ją jako „dużą studnię z dobrą, świeżą wodą”. Jednak w drugiej połowie XX wieku była już praktycznie w całości zasypana. Jej głębokość i okoliczności zawalenia pozostawały zagadką. Gdy rozpoczynał się I etap badawczy w którym zastosowaliśmy m.in. georadar i skaning laserowy, jednym z celów stało się odkopanie studni. Nie była to prosta kwestia. Opracowaniem metody i dobraniem odpowiedniego zespołu zajęło się Muzeum Regionalnym w Lubaniu - współorganizator projektu. Prace okazały się bardzo trudne- opowiadają działacze GEMO.

Studnia wypełniona była różnego rodzaju materiałem i kamieniami, które wskazywały na to, że w dużej części zakopana została długo po II wojnie światowej. Po odkopaniu 10 metrów nastąpił przełom. Odkrywcy dotarli do warstwy, która najprawdopodobniej pochodzi z roku 1945.

- To właśnie w tej warstwie odnaleziono najcenniejsze przedmioty m.in. bagnety, destrukty amunicji i karabin Mauser 1871. Ostatecznie odkopano ok. 20 metrów studni, która nadal się nie kończy, jedynie zwęża się i pochyla- informują członkowie GEMO.

Odkrywcy zapowiadają dalsze jej badanie i odkrycie co znajduje się na jej dnie.

Zamek Gryf znajduje się na Gryfiej Skale. Pierwotnie znajdował się tutaj gród plemienny Bobrzan. Około XII wieku przekształcony został w siedzibę kasztelania, aby pomiędzy XIII a XIV wiekiem wybudowany został tutaj zamek. Murowana warownia przechodziła z rąk do rąk królów, książąt, rycerzy i rabusiów.

Podczas wojny trzydziestoletniej zamek był oble­ga­ny dwu­kro­tnie. Po raz pier­wszy pró­bo­wał zdo­być go w ro­ku 1639 szwe­dzki ge­ne­rał Stahl­haus, co za­koń­czy­ło się klę­ską Szwe­dów i śmier­cią 132 żoł­nie­rzy przy zni­ko­mych stra­tach wśród o­broń­ców wa­ro­wni. Sześć lat po tych wy­da­rze­niach Szwe­dzi u­de­rzy­li po­no­wnie, by po czte­ro­dnio­wym o­blę­że­niu zdo­być po­zo­sta­ją­cą pod do­wódz­twem Le­opol­da Schaff­got­scha wa­row­nię, a póź­niej o­ku­po­wać ją aż do koń­ca wo­jny.

Pomimo dużych nakładów finansowych, przebudowanie zamku, aby dawał możliwość odpierania ataków wroga, okazało się ograniczone. śre­dnio­wie­czna kon­ce­pcja nie by­ła w sta­nie sku­tecz­nie sta­wić czo­ła roz­wi­ja­nym te­chni­kom wo­jen­nym, przez co w XVIII wie­ku mi­li­tar­na war­tość za­ło­że­nia by­ła już w zna­cznym sto­pniu o­gra­ni­czo­na. Do­wio­dły te­go od­dzia­ły pru­skie, któ­re w ra­mach dzia­łań zbroj­nych pier­wszej wo­jny ślą­skiej bez wię­ksze­go wy­sił­ku za­ję­ły za­mek. W ro­ku 1798 u pod­nó­ża zam­ko­wej gó­ry roz­po­czę­to bu­do­wę pa­ła­cu wraz z fol­war­kiem, a ki­lka lat póź­niej przy­stą­pio­no do roz­biór­ki go­tyc­kiej bu­do­wli.

W trakcie II wojny światowej, zamek najprawdopodobniej był siedzibą stacjonowania niemieckich służb.

Zobacz, jak wygląda Zamek Gryf obecnie!

Najciekawszym obszarem badań dla archeologów i historyków mają być podziemne korytarze oraz lochy.

Z za­bu­do­wań, w tej czę­ści zam­ku bę­dą­cych, są da­lej god­ne wi­dze­nia ru­iny wię­zie­nia z lo­chem pod nim się mie­szczą­cym, w któ­ry da­wny­mi cza­sy na śmierć ska­za­nych wrzu­ca­no. Nie­mniej za­słu­gu­je na uwa­gę stu­dnia ze źró­dla­ną wo­dą, któ­ra po­mi­mo zna­cznej wy­so­ko­ści jest ob­fi­tą.- tak o tej części zamku pisał Tygodnik Ilustrowany w 1881 roku.

Odkrywcy zbadają podziemną część warowni, będą poszukiwać znaków przeszłości, których możliwe będzie bliższe datowanie. Zamek Gryf to prawdziwa skarbnica wiedzy historycznej. Za parę lat miejsce to może być hitem turystycznym na mapie Dolnego Śląska.

Aktualnie obowiązuje zakaz wstępu na teren ruin oraz parku przy Zamku Gryf. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że pojawił się inwestor, który planuje częściową rekonstrukcję zamku oraz utworzenie na jego terenie dobrze prosperującego obiektu turystycznego.